از سیر تا پیاز اسید اسکوربیک – تاریخچه، خواص، کاربردها

اسید اسکوربیک چیست؟ اسید اسکوربیک یک اسید محلول در آب و مبتنی بر قند با خواص آنتی اکسیدانی  است که خالص ترین شکل ویتامین C است و اولین ترکیبی بود که به این شکل سنتز و شناسایی شد. این نام در لاتین، با اشاره به بیماری ناشی از کمبود ویتامین C یا اسکوربوت انتخاب شده است. اسید اسکوربیک نقش های اساسی بسیاری در بدن دارد و باید به طور مداوم از منابع غذایی دریافت شود، زیرا انسان نمی تواند آن را در بدن سنتز کند.

محققان نروژی و مجارستانی این ترکیب را در اواخر دهه 1920 کشف کردند و در ابتدا آن را اسید هگزورونیک نامیدند. در سال 1937، نورمن هاورث، پل کارر و آلبرت سنت گیورگی، همگی برای سنتز اسید ال اسکوربیک و درک بیوشیمی آن جایزه نوبل دریافت کردند.

انواع اسید اسکوربیک

ال اسکوربیک خالص ترین شکل ویتامین C است که به طور طبیعی در غذاها به ویژه مرکبات یافت می شود. به عنوان یک مکمل پودرمانند، این ترکیب ترش است، طعم تیزی دارد و ممکن است در دوزهای زیاد باعث تحریک معده شود، به ویژه در کسانی که معده حساس دارند.

آسکوربات کلسیم، اسید اسکوربیکی است که از نظر شیمیایی به کلسیم متصل می شود و شکل غیر اسیدی ویتامین C است که برای سیستم گوارشی  ملایم تر است.

خواص فیزیکی/ شیمیایی اسید اسکوربیک

اگر می پرسید اسید اسکوربیک چیست باید بگوییم که این ترکیب در خالص ‌ترین شکل خود یک کریستال سفید بی بو باطعم اسیدی قوی و محلول در آب و متانول است. نقطه ذوب  آن 190-192 درجه سانتی گراد و در اثر حرارت مواد غذایی از بین می رود اما در برابر انجماد مقاوم است.

این ترکیب در مجاورت هوا به راحتی در محلول آبی اکسید می شود. این واکنش توسط گرما، نور، مواد قلیایی، آنزیم های اکسیداتیو و مس و آهن کاتالیز می شود.

کاربردهای اسید اسکوربیک

برخی دیگر از کاربردهای بیولوژیکی این ترکیب عبارتند از:

  • در محافظت از سایر ویتامین ها مانند ویتامین A و ویتامین E در برابر اثرات مضر اکسیداسیون نقش دارد.
  • از لثه ها در برابر بیماری ها محافظت می کند.
  • سموم را از بدن دفع می کند.
  • روند عمومی پیری و چین و چروک پوست را کند می کند.
  • از استرس محافظت می کند و وضعیت عمومی بدن را بهبود می بخشد.
  • از رشد تومورها جلوگیری می کند.
  • با جلوگیری از ایجاد آب مروارید از بینایی محافظت می کند.
  • گاهی در درمان گلوکوم نیز مفید است.

روش تولید اسید اسکوربیک

گیاهان و بیشتر حیوانات (انسان و خوکچه هندی دو استثنا هستند) ویتامین C را در سلول های خود از طریق یک سری واکنش ها سنتز می کنند که در آن قند گالاکتوز در نهایت به اسید اسکوربیک تبدیل می شود.

برای سال‌ها، این اسیدها به صورت تجاری توسط فرآیندی به نام فرآیند رایششتاین که به نام مخترع آن تادئوس رایششتاین نامگذاری شده است، ساخته می شد. این فرآیند با گلوکز معمولی شروع می شود که به قند دیگری به نام سوربیتول تبدیل می شود و سپس برای بدست آوردن قند دیگری به نام سوربوز تخمیر می شود. سپس سوربوز گام به گام به یک سری محصولات دیگر تبدیل می شود که آخرین آنها اسید اسکوربیک است.

عوارض و خطرات مصرف اسید اسکوربیک

اگر می پرسید شناخته شده ترین کاربرد اسید اسکوربیک چیست؟ باید بگوییم که به عنوان یک مکمل غذایی است که برای اطمینان از دریافت حداقل نیاز روزانه به ویتامین ث استفاده می شود. مقدار توصیه شده روزانه (RDA) ویتامین C برای بزرگسالان 60 میلی گرم در روز است. هر کسی که یک رژیم غذایی متعادل شامل مرکبات ، گوجه فرنگی و سبزیجات برگ سبز مصرف می کند، احتمالا نیازی به مصرف مکمل ویتامین ندارد. اسید اسکوربیک علاوه بر کاربردهای تغذیه‌ای ، کاربردهای صنعتی دیگر نیز دارد، از جمله:

  • به عنوان نگهدارنده مواد غذایی
  • به عنوان یک عامل کاهنده در فرآیندهای شیمیایی
  • به عنوان یک عامل تثبیت کننده رنگ در گوشت، به حفظ تا ظاهر قرمز روشن گوشت کمک می کند.
  • به عنوان یک افزودنی به خمیر نان، به افزایش فعالیت مخمر استفاده شده در خمیر کمک می کند.
  • به عنوان درمان برای گیاهانی که برگ ها، گل ها و میوه های آنها خودبه خود می ریزد.

این ترکیب می تواند به بدن انسان کمک کند تا با عفونت های باکتریایی مبارزه کند و به تشکیل کلاژن، پروتئین مهم در بافت فیبری، دندان ها، استخوان ها، پوست و مویرگ ها کمک می کند.

از سیر تا پیاز اسید اسکوربیک – تاریخچه، خواص، کاربردها

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.