افزودنی های غذایی مواد طبیعی یا مصنوعی هستند که در مقادیر کم عملکرد خاصی دارند. به عنوان مثال آنها از فساد میکروبیولوژیکی غذا جلوگیری می کنند و می توان از آنها برای تشدید رنگ ، طعم ، بو، مزه و حتی بافت مواد غذایی استفاده کرد.
فهرست مطالب
مزایای افزودنی غذایی
افزودنی غذایی کیفیت، بافت، قوام، ظاهر و سایر الزامات فنی مواد غذایی را بهبود می بخشد. افزودنی های غذایی برای افزایش ماندگاری مواد غذایی ذخیره شده یا برای اهداف آرایشی مورد اضافه قرار می گیرند.
آنتی اکسیدان ها، نگهدارنده ها، امولسیون کننده های چربی وعوامل تثبیت کننده و همچنین بهبود دهنده های طعم، برای افزایش ماندگاری مواد غذایی کنسرو شده استفاده می شوند. رنگ ها، طعم دهنده ها و عوامل شیرین کننده به بهبود کیفیت ظاهری آنها کمک می کند.
افزودنی های غذایی به عنوان مکمل غذایی مانند ویتامین ها، مواد معدنی و اسیدهای آمینه دارای مزایای سلامتی منحصر به فردی هستند. با کمک نگهدارنده های غذایی، محصولات و میوه های فصلی در تمام طول سال در دسترس هستند.
کاربرد مواد افزودنی در مواد غذایی
برای جلوگیری از فساد مواد غذایی و حفظ تازگی افزودنی های زیادی مورد استفاده قرار می گیرند که در ادامه شرح داده شده است.
آنتی اکسیدان ها
این مواد با به تعویق انداختن فرآیند اکسیداسیون از فساد چربی ها جلوگیری می کنند. بسیاری از چربی ها و روغن های خام به طور طبیعی حاوی آنتی اکسیدان هستند. آنتی اکسیدان ها همچنین از قهوه ای شدن آنزیمی که باعث تغییر رنگ آب میوه، سبزیجات و میوه می شود، نیز جلوگیری می کنند.
نگهدارنده ها
این مواد میکروارگانیسم ها ( باکتری ها ، قارچ ها، کپک ها و مخمرها) را از بین می برند و همچنین ماندگاری مواد غذایی را افزایش می دهند و همچنین از رنگ و طعم غذاها محافظت می کنند. در گذشته از شکر و نمک به عنوان مواد نگهدارنده استفاده می شد.
اسیدی کننده ها
این مواد طعم ترش را در برخی غذاها ایجاد می کنند. آنها همچنین به آزاد سازی دی اکسید کربن در صورت وجود در عوامل حجم دهنده کمک می کنند.
تنظیم کننده یا بافرهای اسیدی
این مواد سطوح اسیدیته یا قلیاییت را در مواد غذایی تغییر می دهند یا حفظ می کنند. این تغییرات شامل حفظ، طعم ، بهبود بافت ، حفظ رنگ و کمک به عمل عوامل حجم دهنده است.
حجم دهنده ها
این مواد بدون اضافه کردن کالری به غذا حجم می دهند، بنابراین اغلب درغذاهای رژیمی استفاده می شوند. آنها معمولاً هضم نمی شوند و بنابراین ممکن است به عنوان منبع فیبرغذایی عمل کنند.
امولسیفایرها
این امولسیون ها به تشکیل امولسیون بین دو ماده ای که معمولاً مخلوط نمی شوند، مانند روغن و آب، کمک می کنند. به عنوان مثال می توان به سس مایونز و سس سالاد اشاره کرد. آنها همچنین مقدار چربی در غذا را کاهش می دهند، بنابراین اغلب به بستنی و کیک اضافه می شوند.
عوامل سفت کننده
این مواد از نرم شدن و از هم پاشیدن میوه ها و سبزیجات در هنگام کنسرو یا یخ زدگی جلوگیری می کنند. آنها به حفظ ماهیت سفت یا ترد غذا کمک می کنند.
بهبود دهنده آرد
این مواد می توانند خواص کشسانی را افزایش دهند و به بهبود خمیر در تهیه نان کمک کنند.
مرطوب کننده ها
این مواد رطوبت را در غذاها حفظ می کنند تا از خشک شدن آنها جلوگیری کنند.
تثبیت کننده ها
این مواد امولسیون ها را تثبیت کرده و از جدا شدن دو ماده جلوگیری می کند.
شیرین کننده های مصنوعی
این شیرین کننده ها مواد شیرین کننده ای غیر از شکر هستند. آنها به طور گسترده در محصولات کم کالری برای کمک به لاغری و در عین حال ایجاد طعم شیرین استفاده می شوند.
انواع شیرین کننده های مصنوعی:
رنگ ها
این مواد به مواد غذایی بدون رنگ، رنگ می بخشند، رنگ اصلی از دست رفته در پردازش را بازیابی می کنند و همچنین از مخلوط شدن رنگ ها در هنگام پخت و آماده سازی غذاها جلوگیری می کند.
بهبود یا حفظ ارزش غذایی
این مواد افزودنی با اضافه کردن ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری از دست رفته در طی فرآوری مواد غذایی تولید شده راغنی سازی می کنند.
مضرات استفاده از افزودنی غذایی
- استفاده از مواد غذایی حاوی افزودنی های غذایی فراوان می توانند منجر به افزایش وزن شود.
- رنگ های مصنوعی می توانند باعث ایجاد حساسیت و بیش فعالی در کودکان شود.
- افزایش مصرف مواد غذایی سرشار از افزودنی های غذایی باعث ضعیف شدن سیستم ایمنی می شود.
- این مواد افزودنی با تاثیر بر عملکرد هورمون ها بر رشد و نمو تأثیر می گذارند.