سولفات آهن یک نمک غیر آلی با فرمول شیمیایی FeSO4 .xH2O است. سولفات آهن هیدراته برای کاربردهای صنعتی و برای درمان کمبود آهن استفاده می شود که همچنین به عنوان سولفات آهن (II) شناخته می شود. این ترکیب در بسیاری از حالت های هیدراتاسیون از یک مولکول H2O تا هفت مولکول H2O یافت می شود. می توان آن را در حالت های مختلف هیدراتاسیون یافت و چندین نوع از این اشکال در طبیعت وجود دارند.
فهرست مطالب
خواص شیمیایی و فیزیکی سولفات آهن
- فرمول شیمیایی: FeSO4
- جرم مولی: 151.91 گرم
- ظاهر: کریستال های سفید (بی آب)، کریستال های سفید زرد (مونوهیدرات)، کریستال های سبز آبی (هپتا هیدرات)
- نقطه جوش : 680 درجه سانتی گراد
- نقطه ذوب :56-64 درجه سانتی گراد
- انحلال پذیری: در الکل ناچیز و محلول در آب است
سولفات آهن یک عامل کاهنده است که می تواند در آزمایشگاه ها به عنوان کاتالیزور در برخی واکنش ها استفاده شود. می توان از آن برای تولید اکسیدهای آهن با حرارت دادن نمک در دمای بالا استفاده کرد.
روش تولید سولفات آهن
این ترکیب در طبیعت همیشه به صورت نمک های هیدرات یافت می شود و در مواد معدنی مانند سومولنوکیت (مونوهیدرات)، روزنیت (تترا هیدرات)، سیدروتیل (پنتا هیدرات) و غیره وجود دارد. فرم دهیدراته پس از خشک شدن نمک های هیدرات بدست می آید.
سولفات آهن را می توان به صورت تجاری از واکنش آهن فلزی با اسید سولفوریک در واکنشی که گاز هیدروژن را به عنوان یک محصول جانبی منتشر می کند، تهیه کرد. همچنین می تواند از اکسیداسیون پیریت معدنی (FeS 2 ) در هوا به عنوان یک محصول جانبی اسید سولفوریک نیز تهیه شود.
کاربردهای سولفات آهن
داروسازی
کاربردهای دارویی یکی از کاربردهای مهم سولفات آهن است زیرا کمبود آهن شایع ترین کمبود تغذیه ای در جهان است. به عنوان مثال، ورزشکاران، زنان جوان، گیاهخواران و افراد مسن بیشتر از سایر افراد در معرض کمبود آهن هستند. همراه با سایر ترکیبات آهن، سولفات آهن غذاها را غنی می کند و سطوح پایین آهن در خون مانند موارد ناشی از کم خونی یا بارداری را درمان می کند.
کمک به رشد گیاه
مانند سولفات آلومینیوم، سولفات آهن به عنوان یک اصلاح کننده خاک برای کاهش pH خاک قلیایی استفاده می شود تا گیاهان بتوانند راحت تر به مواد مغذی خاک دسترسی پیدا کنند.در باغبانی از آن برای درمان کلروز آهن، زرد شدن برگ های گیاه ناشی از کمبود آهن استفاده می شود. اگرچه به اندازه EDTA آهن سریع عمل نمی کند، اما اثرات آن طولانی تر است. باغبانان و کشاورزان آن را با کمپوست مخلوط کرده و آن را در خاک حفر می کنند تا ذخیره ای ایجاد کنند که می تواند سال ها دوام بیاورد. آنها همچنین از سولفات آهن به عنوان نرم کننده چمن و خزه کش نیز استفاده می کنند.
حذف فسفر و کاهش رنگ در فاضلاب
سولفات آهن به دلیل کارایی بالا در شفاف سازی آب و به عنوان منعقد کننده انتخابی برای بسیاری از کاربردهای تصفیه فاضلاب صنعتی و بهداشتی موثر است. تیمار انعقادی فرآیند حذف مواد جامد و رنگ معلق از آب است.
به عنوان رنگ
این ترکیب به تنهایی به عنوان یک ماده خشک کننده، به عنوان یک تغییر رنگ و برای افزایش پایداری نور در ترکیب با سایر رنگ های طبیعی استفاده می شود. همچنین به عنوان یک عامل کاهنده برای انواع خاصی از گلدان های نیلی استفاده می شود. آهن یک عنصر همه کاره برای رنگرزی طبیعی است. می توانید آن را مستقیماً به حمام رنگ اضافه کنید. شما می توانید آن را در یک بطری اسپری ریخته یا با فرو بردن الیاف در این حمام آهن پس از رنگرزی، رنگ هر چیزی را تغییر دهید.
آهن بسیار قوی است، بنابراین اگر مقداری کم یا زیاد شود نتایج رنگ می تواند چشمگیر باشد. این ترکیب با رنگ هایی که حاوی تانن هستند واکنش نشان می دهد و وقتی با رنگ های غنی از تانن ترکیب می‌شود رنگ های قهوه ای تیره و خاکستری ایجاد می کند.
سایر کاربردهای سولفات آهن
این ترکیب کاربردهای زیاد دیگری دارد به عنوان مثال:
- توسعه دهنده عکاسی برای ایجاد تصاویر
- در پالایش طلا برای رسوب دادن طلای فلزی از محلول های کلرید اوریک (طلای حل شده در محلول با آکوا رژیا، مخلوطی از اسید نیتریک و اسید کلریدریک) استفاده می شود.
- به عنوان معرف در شناسایی قارچ
- در کنسرو زیتون سیاه به عنوان افزودنی غذایی یا رنگ مجاز خوراکی استفاده می شود.
- همچنین به عنوان یک عامل احیا کننده برای احیای کرومات در سیمان به کار برده می شود.