میلیون ها نفر هر ساله از شیرین کننده های مصنوعی به جای شکر در قهوه، چای و سایر غذاهای خود استفاده می کنند. اما درباره آسپارتام، ترکیبی که در برخی از نام های تجاری مورد علاقه ما استفاده می شود، چه می دانیم؟
آسپارتام حاوی کالری است اما حدود 200 برابر شیرین تر از شکر سفره است، بنابراین برای شیرین کردن غذاها بسیار کمی لازم است. می توان آن را در بسیاری از نوشابه های رژیمی، آب نبات ها، آدامس ها و به عنوان یک شیرین کننده جایگزین روی میز یافت. فروش آسپارتام اکنون در سراسر دنیا بسیار پر رونق است.
تحقیقات و گمانه زنی‌های اخیر یک گفتگوی ملی در مورد اثرات سلامتی استفاده طولانی مدت و کوتاه مدت آسپارتام ایجاد کرده است برای کسب اطلاعات بیشتر در ادامه مقاله با ما همراه باشید.
آشنایی با شیرین کننده های مصنوعی
آسپارتام از دو اسید آمینه – اسید آسپارتیک و متیل استر فنیل آلانین – ساخته شده است که اساس پروتئین ها هستند و به طور طبیعی در شیر، گوشت و سبزیجات یافت می شوند. آسپارتام شیرین کننده مصنوعی در نظر گرفته می شود زیرا این دو اسید باید در یک واکنش شیمیایی با هم ذوب شوند.
سازمان غذا و دارو (FDA) در سال 1958 با اصلاحیه مواد افزودنی غذایی به قانون غذا، دارو و آرایشی بهداشتی، تنظیم شیرین کننده های مصنوعی را آغاز کرد و لازم بود که آنها قبل از انتشار تایید شوند. در زیر این چتر علاوه بر آسپارتام، ترکیباتی مانند ساخارین، سوکرالوز، آسه سولفام پتاسیم، نئوتام و آدوانتام وجود دارد.
اکثر این شیرین کننده های مصنوعی بین دهه 1970 و 1990 ساخته شده اند و همه توسط FDA برای استفاده در ایالات متحده تایید شده اند. امروزه آنها مجموعه ای رنگارنگ از بسته هایی که در ایستگاه های قهوه می بینید را تشکیل می دهند. فروش آسپارتام نسبت به سایر شیرین کننده ها بالاتر است.
نگرانی های سلامتی در رابطه با آسپارتام
از زمان معرفی آسپارتام، سوالاتی در مورد اثرات بالقوه بلند مدت و کوتاه مدت این ترکیب وجود داشته است که منجر به تحقیقات آزمایشگاهی زیادی شده است.
حساسیت های فردی گزارش شده شامل واکنش های آلرژیک، سردرد، سرگیجه، تغییرات خلقی، علائم گوارشی، از دست دادن دوره قاعدگی و تغییرات پوستی است. با این حال، بسیاری از تحقیقات در مورد علت علائم ناقص بوده و باعث سردرگمی مشتریان شده است. این گزارش‌ها بعداً توسط FDA که آسپارتام را در صورت مصرف متعادل بی‌خطر می‌داند، متناقض بودند. بنابراین خرید و فروش آسپارتام از سر گرفته شد.
در تحقیقاتی که در سال 2005 روی جوندگان انجام شد، آسپارتام نیز با سرطان مرتبط بود، اما این یافته‌ها توسط دو مطالعه در مقیاس بزرگ که مدت کوتاهی پس از آن انجام شد، به چالش کشیده شد. FDA در سال 2013 رسماً این ادعا را بی اعتبار کرد و انجمن سرطان آمریکا بیانیه ای را منتشر کرد که نشان می دهد هیچ مدرک روشنی مبنی بر اینکه آسپارتام باعث سرطان می شود وجود ندارد.
تنها عارضه جانبی تایید شده آسپارتام، تشدید یک اختلال ژنتیکی نادر به نام فنیل کتونوری است که از رسیدن مواد شیمیایی حیاتی به مغز جلوگیری می کند. در بیماری فنیل کتونوری، افراد در دفع ماده ای به نام فنیل آلانین مشکل دارند بنابراین در بدن تجمع می یابد.
وقتی آسپارتام مصرف می شود، تجزیه می شود و تبدیل به فنیل آلانین می شود. این می تواند علائم را بدتر کند. نوزادان اغلب در بدو تولد از نظر فنیل کتونوری غربالگری می شوند و آنهایی که این اختلال را دارند معمولا تحت رژیم غذایی محدود قرار می گیرند.