سوربیتول یک ترکیب آلی طبیعی با طعم شیرین است اما کالری کمی دارد و از شش اتم کربن و شش گروه الکل تشکیل شده است. سوربیتول در حالت طبیعی خود، مولکولی است که عمدتاً از گیاهان و میوه ها (آلو، سیب، گلابی و غیره) به دست می آید. ظاهر آن به شکل پودر کریستالی، سفید و بی بو است. به شدت در آب حل می شود اما حلالیت آن در اتانول بسیار کم است.
فهرست مطالب
تولید سوربیتول
سوربیتول یک قند الکلی است که اغلب به عنوان جایگزین شکر در آب نبات ها، محصولات پخته شده، شربت ها و نوشیدنی ها استفاده می شود. این ترکیب یک شیرینی کم کالری است و تقریباً 2.6 کالری در هر گرم دارد . این شیرین کننده به صورت صنعتی با هیدروژنه کردن کاتالیزوری گلوکز استخراج شده از نشاسته ذرت تولید می شود.
کاربرد سوربیتول
سوربیتول یک قند الکلی است که به طور گسترده در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. قندهای الکلی نوعی کربوهیدرات هستند وهمانطور که از نام آنها پیداست، آنها ترکیبی از مولکول های قند و مولکول های الکل هستند. این شیرین کننده ها کربوهیدرات هایی با هضم محدود در نظر گرفته می شوند، به این معنی که وقتی آنها را می خورید، روده کوچک شما به طور کامل آنها را جذب نمی کند.
در عوض، آنها به روده بزرگ شما می روند، جایی که باکتری ها آنها را تخمیر می کنند. طعم قندهای الکلی تقریباً مانند شیرینی قند است، اما کالری کمتری دارند و مانند قند معمولی اثرات منفی مانند پوسیدگی دندان و افزایش قابل توجه سطح قند خون را ندارند.
مزایای سوربیتول
اول اینکه الکل های قند اغلب در غذاها و نوشیدنی ها به جای شکر سنتی استفاده می شوند تا محتوای کالری آنها کاهش یابد. سوربیتول حاوی تقریباً دو سوم کالری قند سفره است و حدود 60 درصد شیرینی را نیز می تواند تامین کند.همچنین به طور کامل در روده کوچک هضم نمی شود و آنچه باقی می ماند به روده بزرگ می رود و در عوض تخمیر می شود یا توسط باکتری ها تجزیه می شود و در نتیجه کالری کمتری جذب می شود بنابراین نه تنها می تواند مزایای سلامتی داشته باشد بلکه می تواند باعث کاهش وزن شود.
دوم، این شیرین کننده بطور گسترده ای در غذاهایی که برای افراد مبتلا به دیابت تهیه می شود، مورد استفاده قرار می گیرد. زیرا در مقایسه با غذاهایی که با شیرین کننده های سنتی مانند قند سفره تهیه می شوند، هنگام مصرف تأثیر بسیار کمی بر سطح قند خون دارد.
سوم، بر خلاف قند سفره، قندهای الکلی مانند سوربیتول در ایجاد پوسیدگی دندان ها نقشی ندارند. این یکی از دلایلی است که از سوربیتول اغلب برای شیرین کردن آدامس های بدون قند و داروهای مایع استفاده می کنند. حتی قندهای الکلی ممکن است برای سلامت دهان مفید هم باشند زیرا تاثیری بر مینای دندان ندارند.
در نهایت، سوربیتول را می توان به عنوان یک ملین برای مبارزه با یبوست نیز استفاده کرد زیرا سوربیتول آب را از بافت های اطراف به روده بزرگ می کشد تا حرکات روده را تقویت کند و در نتیجه یبوست را از بین می برد. برای این منظور می توان آن را در اکثر داروخانه ها بدون نسخه خریداری کرد.
عوارض جانبی و اقدامات احتیاطی سوربیتول
مصرف بیش از حد اندازه سوربیتول یا سایر شیرین کننده های مصنوعی می تواند باعث نفخ و اسهال در برخی افراد شود، به خصوص اگر عادت به مصرف منظم آنها نداشته باشید بنابراین بهتر است در مصرف آنها زیاده روی نکنید.
همانطور که می دانید استفاده از ملین ها می توانند عادت ساز باشند و بهتر است برای دوره های طولانی استفاده نشوند، سوربیتول یک ملین کم خطر و غیر محرک در نظر گرفته شده است با توجه به اینکه با کشیدن مایعات به روده‌ها برای تقویت فعالیت روده کار می کند بنابراین بهتر است فقط طبق دستور استفاده شود.
سوربیتول را نباید با داروی کلسیم یا سدیم پلی استایرن سولفونات استفاده کرد، این دارو برای درمان سطوح بالای پتاسیم در خون استفاده می شود ترکیب این دوماده می تواند منجر به مرگ بافت روده می شود.
در مورد اثرات مصرف سوربیتول در دوران بارداری یا شیردهی اطلاعات کافی وجود ندارد اما قندهای الکلی و پلی ال‌ها معمولاً برای استفاده در حد متعادل بی خطر در نظر گرفته می شوند. با این حال، مانند سایر داروها و مکمل ها، اگر باردار هستید یا در دوران شیردهی هستید، بهتر است قبل از استفاده از سوربیتول با پزشک خود مشورت کنید.